Etiquette

Het volgen van lessen

In jiu-jitsu trainingen gaat het niet over talent, een fantastische motoriek of fysieke eigenschappen. Het draait om het volgen van de trainingen, om het trainen zelf. Ieder traint naar eigen kunnen en wensen, zal daarvan afhankelijk een eigen progressiepad volgen.

Wel is het van belang regelmaat en discipline in de trainingen in te bouwen. Stel jezelf een reëel doel en hou je daar ook aan. Bijvoorbeeld iedere week 1 uur komen trainen is veel beter dan de ene week 3 uur, de volgende week niet, dan weer 2 uur, etc..

Kun je een keer niet, probeer dit dan vooraf te melden.

In de laatste fase naar je zwarte band (1e dan) examen wordt er duidelijk om commitment gevraagd. Blijf wel bedenken dat het je eigen keus is om dit doel na te streven, en dat dit als consequentie het bijbehorende werk heeft.

Leerlingen die in dit traject zijn gestapt worden altijd op de training verwacht. Het geven van prioriteit aan het trainen is een benodigde mentale instelling voor het opleidingspad tot 1e dan.

Voorbereidingen voor de les

Een goede voorbereiding hoort ook bij het trainen. Zorg daarom dat je spullen in orde zijn!

Voor de training dien je te beschikken over een schoon lichaam met kort geknipte nagels, niet versierd met sieraden. Het lichaam dient omhult te worden door schone, correcte kleding. Dames dienen onder hun jiu-jitsu-pak een T-shirt of topje te dragen, heren niet. Het werken met ontbloot bovenlijf is not done. Op de mat (de tatami) lopen we met blote voeten.

Zorg verder dat je de juiste attributen bij je hebt. Voor kata-training heb je een mes en een stok nodig. Verder kan het verstandig zijn gebruik te maken van een tok, een mondbeschermer, handschoenen en scheenbeschermers.

Voor de les ben je ook naar de WC geweest, zodat je tijdens de les niet meer hoeft!. Ook heb je gezorgd voor de juiste voeding, voldoende lang van te voren en heb je voldoende gedronken.

Heb je een blessure of een handicap, zorg dan dat de leraar dit voor aanvang van de les weet. Hij kan dan zorgen dat je ondanks je probleem zo optimaal mogelijk kan trainen en dat anderen er zo nodig ook rekening mee houden.

Verder zorg je er natuurlijk voor dat je op tijd bent voor de les!

Groeten

Bij binnenkomst van de dojo stap je met de linkervoet eerst de mat op. Nadat je rechtervoet ook op de tatami staat groet je in de richting van de shomen (de locatie waar de foto hangt). Door links-rechts de mat op te stappen zal je nooit je rug naar deze positie keren.

Bij het begin van de les staan alle leerlingen op volgorde van band aan de rand van de mat. Rechts vooraan (vanuit de leerlingen gezien) staat de hoogst gegradueerde (Sempai) van de groep. De Sempai zorgt dat de leerlingen correct staan opgesteld en verzorgt het groeten.

Tegenover de groep staat de leraar (Sensei).

De Sempai zegt:

"Sei-za".
Allen gaan in za-zen zitten, linkerknie eerst. De Sempai zegt:
"Mokuso".
Allen sluiten de ogen, mediteren, maken de geest leeg. De Sempai zegt:
"Mokuso yame".
Allen doen de ogen weer open. De Sempai zegt:
"Sensei ni rei".
Allen groeten elkaar door beide handen gelijktijdig voor zich op de mat te plaatsen en te buigen. De groep past zich aan aan de snelheid van buigen van de Sensei. De Sempai zegt:
"Ge-ritsu"
Allen gaan staan, rechtervoet eerst. De Sempai zegt:
"Rei"
Allen groeten staand door een staande buiging te maken met de handen op de bovenbenen.

Na uitleg van de sensei zoek je een nieuwe partner op om mee te trainen. Je groet deze aan, waarna je samen een plekje op de mat opzoekt om te trainen. Voor je weer naar de kant gaat als de sensei nieuwe uitleg geeft, groet je elkaar af.

Na de les is er weer een groetceremonie zoals die ook bij het begin van de les was (zie hierboven). In sommige dojo's is het echter gebruikelijk om daarna nogmaals je laatste partner af te groeten waarmee je getrained hebt. Dit doe je op je knieën.

Bij het verlaten van de dojo groet je eerst naar de shomen en stap je daarna rechts-links van de tatami. Op die manier zal je nooit je rug naar deze positie keren.

Tijdens de les

Ben je te laat dan is het gebruikelijk om op een hoekje van de mat te gaan zitten en te groeten. Wacht dan tot de leraar (sensei) je uitnodigt voor deelname aan de les.

Heb je de warming-up gemist, ben je zelf verantwoordelijk voor de status van je lichaam. Je kan dus zelf je warming-up volgen voor zover je dat zelf nodig vindt.

Bij uitleg van de sensei gaat ieder aan één kant zitten of staan. Als je staat, sta je recht op en leun je niet op een ander of tegen de muur. Zitten doe je in za-zen of in kleermakerszit. Het is erg onbeleefd om met je onderbenen naar de sensei te wijzen!

Zorg ervoor dat je zo snel mogelijk aan de kant gaat als de sensei iets gaat uitleggen. De tijd dat we trainen is kostbaar; verspilde tijd krijg je nooit meer terug. Let goed op wat er wordt voorgedaan; let ook vooral op het benenwerk, want vandaaruit wordt iedere techniek gecreëerd.

Na iedere uitleg van de sensei zoek je een nieuwe partner op. Je probeert zo met alle mogelijke partners te trainen die in de dojo aanwezig zijn. Iemand niet aardig vinden of niet lekker vinden trainen is geen argument.

Toch moet je je partners met zorg kiezen. Zoek een gevorderde als je iets heel moeilijk vindt, of juist een minder gevorderde als je iets moeilijks wil oefenen. Zoek soms ook bewust iemand op die je niet lekker vindt trainen, hier leer je onder omstandigheden werken die prettig trainende partners niet voor je kunnen creëren.

Wissel af, dat is een van de belangrijkste punten!

Normaliter wordt er in twee-tallen getrained. Diegene die de techniek uitvoert is Tori, die de techniek ontvangt Uke. Tori en Uke spelen een rollenspel. Blijf je altijd bewust van de spel en handel er zo goed mogelijk naar. Uke zorgt voor een goede aanval en blijft allert tijdens het hele verloop van de techniek.

Oefen de technieken links en rechts, bijv totaal vier keer en wissel dan van rol. Werk je in drie-tallen (dat komt bijvoorbeeld voor als er een oneven aantal leerlingen op de mat staat), werk dan met één Tori die zich om beurten tegen de twee verschillende Uke's verdedigt. (Werk dus niet in een 'cirkel!')

Bij het trainen van een techniek begint de hoogst gegradueerde altijd in de rol van Tori. Luister altijd naar een hoger gegradueerde. Deze is oa ook verantwoordelijk voor de veiligheid van de lagergegradueerden waarmee wordt getrained.

Probeer tijdens de les niet onnodig te praten. Ga elkaar ook niet lesgeven. Daar is de sensei voor. Vraag de sensei ook om uitleg als iets niet lukt. Probeer echter wel altijd eerst zelf of je er uit kan komen.

Wees niet bang om fouten te maken. Daar is de dojo de juiste plaats voor, en niet de wereld daarbuiten. Fouten maken is essentieel voor effectief leren.

Heb respect voor elkaar. Blijf respect houden als mensen fouten maken, voor de klas of tijdens het trainen. Leer ook van de fouten van anderen. Zij kunnen soms fouten maken die jij niet had kunnen verzinnen!

Ga niet zonder toestemming van de sensei de tatami af.

Wees altijd voorzichtig met elkaar. Er wordt veel gewerkt met technieken die bij onjuist gebruik zware blessures kunnen veroorzaken!

Zorg voor een duidelijke plaats op de mat. Zorg ervoor dat je val- en roltechnieken naar de buitenkant van de tatami worden uitgevoerd. Zo voorkom je dat uke's tegenelkaar vallen of rollen.

Bemoei je niet met de blessures van anderen. De sensei zal je hulp inroepen als die nodig is. Train door als dit mogelijk is.

Gasten

Regelmatig verschijnen er nieuwe gezichten in de dojo. Dit zijn mensen die een of meer keer als gast mee komen trainen of mensen die nieuw zijn en komen kijken of ze in de toekomst vast mee willen komen trainen.

Het is belangrijk dat we gastvrij zijn tegenover de "vreemdelingen" die bij ons op de mat verschijnen. Die mensen mogen dus nooit het gevoel krijgen dat ze in de marge mee mogen trainen. Nee, we moeten bewust ons best doen met hun te trainen. Dit betekent oa dat bij het wisselen van partner er zo mogelijk een run moet ontstaan naar deze mensen. Het kan dus nooit zo zijn dat een van onze gasten alleen overblijft!

Naast dat dit van goede manieren (en een goede sfeer) getuigt, is hier nog een andere reden voor.

Wij hebben onze eigen manier om te trainen, onze eigen manier in de omgang en onze eigen kijk op het jiu-jitsu. Mensen van buiten onze dojo hebben een andere visie en reageren anders dat wij gewend zijn op situaties. Door met hun te trainen kan je ervaringen opdoen die je niet kan krijgen bij het trainen met mensen uit onze eigen groep. Op die manier kan je dus een unieke leerervaring beleven.

Veelal hoor ik de klacht dat het niet lekker traint met vreemden. Het loopt dan niet lekker en soepel. Juist dat geeft aan dat er iets op te steken valt. Je mist bijvoorbeeld het vermogen de situatie te controleren met een dergelijke partner. Dat proberen op te lossen is een goed leermoment.

Vrije Training

Op vrije training kan het jiu-jitsu dat op de lessen is geleerd onbegeleid worden geoefend. Er wordt gewoonlijk geen les gegeven; ieder is er om zelf te trainen.

Er kunnen wel groepjes ontstaan waarbij iemand op basis van onderlinge afspraken onderricht geeft aan anderen. Ook kan er in incidentele gevallen hulp bij hoger gegradueerden worden gevraagd.

Ondanks bovenstaande kan een situatie ontstaan dat een hooggegradueerde controle uitoefent op de vrije training. Er kan een formeel begin zijn, gemarkeerd door bijvoorbeeld een groetceremonie, eventueel zelfs gevolgd door een gezamelijke warmingup.

Pas je aan en volg deze manier van werken. Zorg dat je iemand, die deze positie heeft, afgroet bij het verlaten van de vrije training (ook als je eerder weggaat!). Het is natuurlijk ook zo dat als iemand deze positie inneemt, er ook een brok verantwoording mee komt en dat er hulp aan deze persoon kan worden gevraagd.

De gewone etiquette tijdens een les gelden ook voor een vrije training. Dus ga respectvol met elkaar om. Probeer andere groepen niet te storen. Zorg dat je in je normale jiu-jitsu kleding komt trainen.

Stage's

Een van de redenen om naar stages te gaan is dat we ons dan bewust in een andere omgeving plaatsen, en zelfs een andere docent willen ervaren. We kiezen dan bewust om die confrontatie met andere vormen en ideeën aan te gaan. Wil je de visie van de leraar goed kunnen bestuderen, is het ook zaak met de diegenen te trainen die die visie uitdragen, zijn/haar leerlingen dus.

Vaak is het echter in de JBN-jiu-jitsu-wereld zo dat men met vaste partners wil trainen. Ondanks dat is het toch wel interessant je daar niet altijd wat van aan te trekken. Groet gewoon iemand aan en loop de mat op...

Stages volgen we om te trainen en daar moet onze focus dan ook op zijn. Op de mat staan we dan ook om te trainen. Foto's memen op de mat gedurende de stage doen we dan ook niet, net zo min als het gedurende de stage van de mat afstappen om foto's te maken.

Na een stage is er normaliter voldoende ruimte om een foto te maken.